donderdag 27 maart 2008

Link naar wiki Digitale Learning Content

Vanuit het project 'Digitale Learning Content' ben ik bezig met de vulling van een wiki. De wiki is bedoeld als middel om tot gezamenlijke kennisconstructie te komen rond de 10 kernvragen. De doelgroep is de docent.

Het adres van de wiki: http://avans-dlc.pbwiki.com/

Innovatief leren met jongeren

Binnen het project zetten we Social Software in bij de verankering van kennis. Dat bracht mij op de gedachte dat de Onderwijsraad eind 2007 een brochure heeft uitgebracht met als titel 'Alternatieven voor de School'. In het tijdschrift OI van de Open Universiteit maakt prof. dr. Rob Martens melding van een hoofdstuk in de brochure van Guus Wijngaards (lector E-learning aan Hogeschool INHOLLAND in Rotterdam) over 'Innovatief leren met jongeren (H. 7, p.141-155). Het essay van Wijngaards gaat over het kenmerken van jongeren in hun digitale wereld, de gevolgen voor leren en enkele voorbeelden.

Een tweede reden waarom ik op deze brochure kwam was het verslag van het gesprek van Anita en Adri over de wensen van ATM.

De brochure: http://www.onderwijsraad.nl/uploads/pdf/alternatieven_voor_de_school.pdf

maandag 17 maart 2008

Presentatie David Merrill

Op 16 februari 2006 vond een masterclass plaats over het ontwikkelen van herbruikbare leerobjecten. Deze masterclass met emeritus hoogleraar David Merrill was de eerste in een nieuwe serie masterclasses georganiseerd door de Digitale Universiteit. Het onderwerp was "how to design effective learning material in relation to re-usability".
De presentatie is te bekijken via de website via de Community Onderwijsontwikkeling van de Digitale Universiteit.

Eerste deel presentatie
Tweede deel presentatie
Derde deel presentatie

Na David Merrill gaven de DU-projectleiders Jan Rasenberg en Ivo van den Berk elk in tien minuten toelichting op hun projecten. Alle presentaties zijn te vinden op de eLearning themasite van Surf.

donderdag 13 maart 2008

N.a.v. symposium Kennis maken Avans Pabo (12-03-08)

Workshops in het kader van het symposium ‘Kennis maken’ Pabo Avans
12 maart 2008

Tijdens het symposium ‘Kennis maken’ op de Pabo Avans heb ik een tweetal workshops gevolgd.


1) De canon van het geschiedenisonderwijs
Er werd gevraagd aan een aantal groepjes wat ze het meest bijgebleven waren van de geschiedenislessen op de lagere school?
Hier kwamen verschillende onderwerpen aan bod. Vervolgens werd er gevraagd welk onderwerp er zeker in de canon zou moeten staan. WOII en ontdekkingsreizen kwamen hier onder meer in terug.

De didactische werkvormen die het beste effect hadden gehad waren excursies (het echt zien, beleven) en vertellen (de kracht van verhalen).

Aanbevolen websites zijn:
www.anno.nl (de geschiedenis van vandaag)
www.novacarta.nl (onder meer met bordspel)
www.tijdsbeelden.nl (spel)


2) Verhalend ontwerpen in aardrijkskunde
Hier werd door de docent aardrijkskunde een verhaal voor kinderen van groep 3 verteld waarin verschillende elementen van aardrijkskunde zitten zoals:
Handel drijven, staatsvorming, indeling van ruimte, plattegronden.

Het bleek dat het (samen) verzinnen van verhalen een krachtige werkvorm is waarbij kinderen met fantasiefiguren voldoende distantie creëren, maar voldoende betrokken zijn en waarbij je moeilijke onderwerpen kunt uitleggen.


Vertalend naar het project Kennisverankering:

Didactische werkvormen:
- binding (herkenning)
o verhalen vertellen aan studenten (kracht van verhalen, inspireren)
o excursies (door studenten laten) organiseren (zelfontdekkend leren)

- keuze onderwerpen:
Opleidingen hebben veel ruimte om vanuit hun beroepscompetentieprofiel keuzes te maken in thema’s en onderwerpen (binnen de driehoek: student-docent-werkveld).
Hoe die keuze gemaakt wordt, op grond van welke criteria is daarbij niet altijd transparant.

De cognitieve flexibiliteitstheorie van Spiro

De cognitieve flexibiliteitstheorie (‘cognitive flexibility theory’) van Spiro en zijn groep, gaat er van uit dat het er bij leren vooral om gaat flexibel om te springen met voorkennis. Het gaat hen daarbij niet om voorkennis op een bepaald terrein maar om allerlei verschillende typen voorkennis die ook nog eens voor iedereen verschillend is en kan zijn. Centraal in de cognitieve flexibiliteitstheorie is het begrip representatie. Dit betreft de wijze waarop kennis en vaardigheden zijn neergeslagen (gerepresenteerd) in het geheugen. Dezelfde kennis en vaardigheden kunnen op een beperkt aantal plaatsen en op een beperkt aantal manieren worden gerepresenteerd of juist op veel plaatsen en op veel manieren. Spiro’s centrale veronderstelling is nu dat het zaak is om, met name ten behoeve van geavanceerde kennisverwerking in slecht gestructureerde domeinen, representaties zo uitgebreid, complex en flexibel mogelijk te laten zijn.
Geavanceerd leren is vooral een kwestie van flexibel gebruik maken van eerder verworven kennis en vaardigheden. Op hoe meer verschillende manieren nieuwe kennis en vaardigheden gekoppeld kunnen worden aan eerder verworven kennis en vaardigheden, hoe flexibeler de nieuwe representaties. Wat er nu typerend gebeurt in beginnend leren is dat die representaties juist gekoppeld worden aan één type voorkennis en daardoor juist rigide worden gemaakt (om het leren te vergemakkelijken). Er wordt bijvoorbeeld een koppeling gelegd met één bepaald type analogie of er wordt een verbinding gelegd met één bepaald domein van toepassing. Ook worden nuanceringen zoveel mogelijk vermeden om duidelijkheid te verkrijgen en om structuur te bieden.
Hoewel zo misschien het beginnend leren wordt vereenvoudigd, wordt het geavanceerde leren bemoeilijkt en beperkt. Spiro en zijn groep verwachten hierbij vooral veel van moderne technologieën. Zij ontwikkelden leeromgevingen gebaseerd op hypertext (een systeem waarmee in computers en andere media zeer flexibele verbindingsroutes kunnen worden gemaakt), waarmee leerlingen dwars door complexe leerstof kunnen gaan aan de hand van praktijkcasus. Het leerproces waarvan zij het meest verwachten is het flexibel door leerstof dwarrelen op basis van eigen vragen en eigen activiteiten (‘criss-crossing’), vergelijkbaar met het doorkruisen en verkennen van een landschap. ‘ .... revisiting the same material, at different times, in rearranged contexts, for different purposes, and from different conceptual perspectives.’ (Spiro, Feltovitch, Jacobson & Coulson, 1991, p. 28).
De leerling moet met andere woorden tegelijkertijd iets hebben van de toerist die een bestaand landschap op zijn gemak verkent vanuit zijn eigen belangstelling en van de pionier die nieuwe paden durft te betreden (vergelijk Stroomberg, Thijssen, Simonis-Tabbers & Coonen, 1991). De kunst van het onderwijzen is de leerling zoveel steun te geven bij deze ontdekkingsreizen dat er voortgang blijft optreden zonder dat die steun het zelf-ontdekken en het verkennen gaat frustreren.

Hier hebben we volgens mij een belangrijke link met het project Digitale Learning Content. Door een collectie met digitale leerobjecten toegankelijk te maken, maak je het mogelijk om het onderwijsleerproces flexibeler in te richten en daarmee is beter aan te sluiten bij de voorkennis van studenten. Overigens is dit niet de enige link. Een verzameling digitale leerobjecten kunnen meerdere onderwijsambities ondersteunen. Voor meer informatie hierover: zie de wiki in uitvoering over Digitale Learning Content (DLC)

woensdag 12 maart 2008

Afspraken eerste gesprek met academies

De volgende afspraken zijn gemaakt:
  1. 18 maart a.s. met Harrie de Werd (ATM) in Breda.
  2. 9 april met Jan en Peter (resp. ABCT en ABM) in Tilburg.
Afgesproken met Anita contact op te nemen met Ron ten Kortenaar (AFM, den Bosch) omdat we ook graag een financiele academie bij het project willen betrekken.

maandag 10 maart 2008

Afsprakenlijst vergadering van 6 maart

  1. Maarten brengt de community Onderwijsontwikkeling/Kennisverankering op orde.
  2. Adri mailt in het vervolg de voorlopige agenda een dag voor de vergadering.
  3. Adri stuurt een verslagje van de bijeenkomst van het gesprek met de Pabo op naar Nicole en Theo.
  4. Anita plaatst info over het 4C/ID model op de blog kennisverankering.
  5. De trekkers van de projecten uit het programma Onderwijsontwikkeling komen een keer bij elkaar om te komen tot een gezamenlijk model van aanpak en na te gaan hoe we zicht krijgen op de onderlinge beinvloeding van de projecten binnen het programma onderwijsontwikkeling.
  6. Anita gaat een bijeenkomst organiseren om de visie op leren en onderwijs toe lichten, speciaal voor diegene die niet van dichtbij bij de herijking van de onderwijsvisie betrokken is geweest.
  7. ATM en AB&I hebben belangstelling getoond voor het project kennisverankering. Zij krijgen een uitnodiging voor een gesprek (format Pabo-gesprek).
  8. Ronald heeft het Innovatium (Rotterdam) bijgewoond (zie eerder bericht). Hij zoekt nog wat meer informatie en achtergronden op over Spirow en plaatst de resultaten van deze zoek-vind tocht op deze blog.
  9. Over het gebruik van Blackboard, de blog en het CS is het volgende afgesproken:
    1. de blog is in principe de plaats waar ideeen kunnen worden uitgewisseld en de verslagen van de bijeenkomsten na te lezen zijn etc etc. Een probleem is dat in de blog niet gelinkt kan worden naar documenten.
    2. Afgesproken is nu dat alle documenten in het CS geplaatst worden en dat zowel vanuit de Bb community en als vanuit de blog hiernaar gelinkt kan worden.
    3. Bb zal gerbuikt worden voor meer statische zaken en de blog met name voor het proces.

woensdag 5 maart 2008

Congressen en symposia

Op 12 maart 2008 presenteert de Pabo van Avans Hogeschool zich op een symposium onder het motto 'Partner in kennis' Keynote-speaker is Jozef Kok met een lezing over 'Kennis maken met elkaar' Verder kun je deelnemen aan een aantal workshops (voor beschrijving zie de homepage van Avans)
Ton Bruining neent afscheid als lector Competentiegericht en vraaggestuurd leren en zal ter gelegenheid hiervan zijn boek 'De logica van vraaggericht leren' aanbieden.

Tot slot van dit bericht nog een adresje van Eky, om de congressen en seminars te vinden over ons onderwerp.

Over Wiki's gesproken

Belangrijk bij het in de lucht brengen van een Wiki is vooraf na te denken over het doel van de Wiki (wat wil je ermee?) en hoe houden we de Wiki 'levend'. De functionele eisen die we aan de Wiki stellen hangen hier nauw mee samen. Om tot een goede keuze te komen is dit een handige site!
Een Wiki in de lucht brengen is niet zo moeilijk. Het wordt een ander verhaal als we de Wiki 'levend' willen houden m.a.w. betekenisvol houden.

Digitale leerobjecten in de Onderwijskunde

Aan de Universiteit van Utrecht worden leerobjecten intensief ingezet in de cursus Ontwerpen van leersituaties. Gijsbert Erkens vertelt erover tijdens het Innovatium 2008. In eerste instantie was het de bedoeling om meer los te komen van het studieboek. Dat vond Gijsbert te klassiek en te beperkt. Zijn vraag was: Hoe kun je kennis eenvoudiger en op verschillende manieren overdragen? Het gaat om het verrijken van de theorie en het aanbieden van kennis vanuit de ideeën van multiple representations. Zo kun je leren vanuit een boek, maar ook via een interview met een ontwerper, een samenvatting, een puzzel of van mede-studenten. Gijsbert noemt de cognitieve flexibiliteitstheorie van Spiro (1988) als wetenschappelijke inspiratiebron. Het aanbieden van leerstof zorgt voor een betere beklijving (verankering) van kennis.

In onze weblog eLearning doe ik uitgebreider verslag van deze presentatie. Het was voor mij een echte opsteker! Vooral omdat ik nog helderder heb gekregen wat de rol kan zijn tussen digitale learning content en kennisverankering. Naar mijn idee zijn we hier enorm mee geholpen. Gijsbert ken ik nog uit de tijd dat ik als student Onderwijskunde de module 'ICT en onderwijsleerprocessen' heb gevolgd. Na afloop van de bijeenkomst heb ik hem vriendelijk gevraagd of wij mee mogen kijken in de werkomgeving van de cursus. Daar staan de verschillende leerobjecten die worden ingezet.

Verder doe ik verslag van een andere presentatie 'Flexibele leerobjecten', gegeven door Jan Rasenberg van de Hogeschool Rotterdam. Hij verwijst naar David Merrill, goeroe op het gebied van leerobjecten. Merrill maakt een onderscheid in kennisobjecten en strategie-objecten. Kennisobjecten zijn didactisch neutraal. Lees verder...

dinsdag 4 maart 2008

(concept) projectvoorstel

Op Blackboard staat inmiddels het concept projectvoorstel. Donderdag bespreken en definitief (voor zover dat mogeljk) maken....

PABO doet mee!

Afgelopen week hebben Anita en ondergetekende een gesprek gehad met Nicole van Son (directeur) en Theo Pullens promovendus) van de PABO. Het gesprek (door ons goed voorbereid aan de hand van het concept projectplan) heeft de volgende resultaten opgeleverd:
  1. de PABO doet mee, geen keus: zeer nodig in het PPO project;
  2. er worden 2 collega's door Nicole gepolst voor het projectleiderschap ( Hans vd Heijden, Ad vd Heijden, naast Theo Pullens);
  3. investering in tijd: 1 dag/week;
  4. er wordt budget aangevraagd;
  5. prioritering: 1. actuele beroepskennis, 2. metakennis (CoP's en CoL's)
  6. starten 1 september 2008;
  7. LIC neemt het inititatief en bereid het project voor.
Zo, een mooi resultaat! Het voorbereiden van het gesprek heeft zijn vruchten afgeworpen. Deze aanpak ook toepassen bij de nog te benaderen academies.
Inmiddels hebben ATM en de beide bouwacademies aangegeven interesse te hebben voor dit project...nu nog een financiele academie??


maandag 3 maart 2008

Pragmatisme en behoefte

Een bijdrage mijnerzijds. Ik denk dat we goed moeten weten waar academies behoefte aan hebben. Waar lopen ze met het organiseren, structuren, creëren en vastleggen van kennis tegenaan? Waar heeft men behoefte aan, waar kunnen wij als LIC een meerwaarde in vervullen?

Dit zijn zo even wat gedachten.